วันอาทิตย์ที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2556

“คุณพระช่วย” : ความหลากหลายที่กลมกลืน

สุริยะ ฉายะเจริญ (ภาควิชาสื่อดิจิทัล คณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม)
https://www.facebook.com/suriya.chaya            

 การกลับมาของวิถีศรัทธา 1” สีอะคลีลิคบนผ้าใบ 150 x 260 ซม. 2556
การเปลี่ยนผ่านทางวัฒนธรรมที่มีอยู่ตลอดเวลาในประวัติศาสตร์มนุษย์เป็นสิ่งที่คอยย้ำเตือนให้เห็นถึงโครงสร้างและความสัมพันธ์กันระหว่างกรอบประเพณีที่แตกต่างกัน ซึ่งไม่เพียงเป็นคู่ความต่างแบบทวิลักษณ์ หากแต่เต็มไปด้วยความหลากหลายแบบพหุวัฒนธรรม (Multicultural) ดังนั้นจึงเกิดคำถามขึ้นว่า ในภาวะของความเป็นไปของสิ่งที่ได้กล่าวนี้ บริบทของความเป็นไทยควรถูกจัดวางไว้ ณ ตำแหน่งใดบนระนาบของการเปลี่ยนผ่านของยุคสมัย 
            ผลงานจิตรกรรมในนิทรรศการชุด “คุณพระช่วย” (Oh My God) ของธีรวัฒน์ นุชเจริญผล[i] มีลักษณะของความพยายามที่จะสื่อให้เห็นถึงการปะทะกันของวัฒนธรรมอันหลากหลายโดยใช้บริบทของความเป็นไทยเป็นแกนหลักเนื้อหาในการนำเสนอ ศิลปินแสดงให้เห็นถึงสภาวะของการไม่เข้ากันของรูปลักษณ์ (image) ที่ถูกนำมาใช้ ขณะเดียวกันความหมายทางสัญญะ (Signified) ของสิ่งที่นำมาจัดวางนั้นก็ยิ่งดูไม่เข้ากันในบางครั้ง ซึ่งถือเป็นเจตจำนงของศิลปินที่ต้องการบอกเล่าผ่านภาษาของภาพ
         ผลงานจิตรกรรมชุดนี้แสดงให้เห็นถึงการปะทะทางวัฒนธรรมไม่ได้ทำให้เกิดผลกระทบที่รุนแรง หากแต่เป็นการดูดกลื่นความแตกต่างให้อยู่ในสภาพของความเป็นปกติอย่างแนบเนียน สังเกตได้จากตัวละครจากภาพจิตรกรรมไทยถูกจัดวางปะปนและทับซ้อนรูปร่าง (shape) กับภาพที่ถูกวาดให้เป็นเสมือนจริง (realistic) เพื่อแสดงการเปรียบเทียบรายละเอียดของภาพลักษณ์ภายนอกและความหมายของตัวละครหรือสิ่งประกอบต่างๆ โดยใช้ภาษาของงานจิตรกรรมเป็นช่องทางในการนำเสนอ
 
“เสือ” สีอะคลีลิคบนผ้าใบ 60 x 80 ซม. 2556
 
           ศิลปินอาจไม่ได้มีเป้าหมายในการคัดง้างทางวัฒนธรรมที่แตกต่าง หากแต่แสดงออกถึงการจำยอมอย่างสันติในการอยู่ร่วมกันของความหลากหลายที่ถูกทำให้ดูเป็นปกติธรรมดา ทั้งนี้เนื่องจากรูปร่างของสิ่งต่างๆ ในภาพมีการจัดวางให้สอดรับและล้อเลียนกันอย่างแนบเนียน ผลงานบางชิ้นสร้างให้มีการทับซ้อน เหลื่อมล้ำจนเกิดความหมายเรื่องของเวลาที่ยอกย้อนไปมา สัญลักษณ์ที่มีความหมายเฉพาะถูกนำมาใช้เพื่อเป็นสะพานเชื่อมกันระหว่างภาพที่ปรากฏกับความหมายที่จำเป็นต้องอธิบาย
ทั้งนี้ศิลปินอาจจะมิได้แสดงเจตจำนงในแง่มุมของการยกย่องความเป็นไทยอย่างตายตัว หากแต่การนำสัญญะของศิลปะไทยมาใช้ในเชิงการเปรียบเทียบมากกว่าตั้งกระทู้ถามถึงท่าทีของความเป็นไทยกับโลกาภิวัตน์ (Globalization) ฉะนั้นแม้ลักษณะภายนอกผลงานในชุดนี้จะดูคล้ายกับการนำเสนอภาวะขัดแย้งระหว่างความเป็นไทยกับความเป็นอื่น แต่เมื่อพิจารณากันอย่างถี่ถ้วนกลับจะพบท่าทีของความเป็นมิตรของวัฒนธรรมคู่ขนานมากกว่าจะเป็นการต่อต้านแบบชาตินิยมแช่แข็ง
            ดังนั้นอาจจะกล่าวได้อย่างชัดเจน ว่าผลงานจิตรกรรมในนิทรรศการชุด “คุณพระช่วย” นี้ไม่เพียงแต่ทำให้ผู้ดูได้พบกับประสบการณ์ทางสุนทรียะผ่านผลงานที่แสดงให้เห็นถึงทักษะฝีมือทางจิตรกรรมที่ดีเยี่ยมเท่านั้น หากแต่ยังมีแง่มุมที่แสดงให้เห็นถึงความหลากหลายทางวัฒนธรรมของสังคมไทยปัจจุบันได้อย่างชัดเจน
 
 
      “ภาพเสมือนมนุษย์ 4” สีอะคลีลิคบนผ้าใบ        “ภาพเสมือนมนุษย์ 5” สีอะคลีลิคบนผ้าใบ



[i] นิทรรศการ : คุณพระช่วย (Oh My God!)
ศิลปิน : ธีรวัฒน์ นุชเจริญผล
 วันที่ : 13 – 26 พฤศจิกายน 2556
สถานที่ : ห้องนิทรรศการชั้น 1 ห้อง 2 หอศิลป์จามจุรี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
 ติดต่อศิลปิน : 087-817-5547

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น